بررسی منابع استرس زا و شیوه های مقابله با آن در دانشجویان علوم پزشکی

مقدمه: آموزش، تجربه ای پر استرس به ویژه درحرف پزشکی است، بگونه ای که آگاهی به منابع ایجادکننده و نحوه برخورد با آن بسیار مهم است. هدف: هدف از مطالعه مذکور، تعیین منابع استرس زا و شیوه های مقابله با آن در دانشجویان پرستاری، مامایی و مرکز فوریت های پزشکی بوده است.مواد و روش ها: پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی است. نمونه ها شامل 250 دانشجوی پرستاری، مامایی و فوریت های پزشکی شهر ایرانشهر بودند که در زمان اجرای پژوهش (اردیبهشت تا خرداد 1389) مشغول به تحصیل و به روش تمام شماری انتخاب شدند. ابزارهای جمع آوری داده ها پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، منابع استرس زا، نوع سیستم حمایتی و پرسشنامه شیوه های مقابله ای جالوویس بود. جهت تعیین اعتبار ابزار پژوهشگر ساخته، از نظرات اصلاحی ده نفر از اعضای هیئت علمی استفاده شد. پایایی پرسشنامه پژوهشگرساخته نیز ضریب آلفای کرونباخ به شیوه همسانی درونی، 64/0 به دست آمد. پایایی ابزار استاندارد جالوویس با استفاده از آزمون – باز آزمون با فاصله یک ماه 87/0 = r بود. پرسشنامه ها توسط واحدهای پژوهش تکمیل شده و داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون های تحلیل واریانس یک طرفه، تی و تحلیل همبستگی در نرم افزار spss16 تجزیه و تحلیل شدند و سطح معنی داری 05/0 در نظر گرفته شد.یافته ها: آمار توصیفی نشان داد بیشترین عامل استرس زا، آینده نامعلوم در 6/13% دانشجویان بود. مهم ترین سیستم حمایتی، خانواده (2/89%) بوده و شایع ترین شیوه ی مقابله با استرس، راه های مقابله هیجان مدار با میانگین نمره 42/9± 11/47 (درحد خوب) در برابر راه های مشکل مدار با میانگین نمره 81/6±39/31 (درحد ضعیف) بوده است. نتایج آزمون های تی، تحلیل واریانس یک طرفه و همبستگی پیرسون نشان داد که شیوه های مقابله هیجان مدار با زنده بودن والدین (025/0 =p) و جنس (00/0=p) و شیوه های مقابله مشکل مدار با مقطع تحصیلی (00/0 =p)، جنس (00/0 =p) و سن (00/0 =p) ارتباط معنا داری داشته اند.نتیجه گیری: با توجه به وجود عوامل استرس زای متعدد در زندگی و محیط آموزشی دانشجویان، باید خدمات مشاوره ای موجود در سطح دانشگاه و شهر را به آنها معرفی نموده و کلاس های آموزش روش های سالمِ مبارزه با استرس را برگزار کرد تا شاید بتوان از اثرات مخرب جسمی و روانی استرس بر این قشر کارآمد جلوگیری کرد.